Pisso-chin(-de-Mattmark)
Taraxacum mattmarkense
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Pisso-chin, Pisso-can, Pisso-au-lié, Mourre-pourcin, Cicourèio-de-prat.
Nom en français : Pissenlit de Mattmark.
Descripcioun :Lou pisso-chin-de-Mattmark (Lau aupin dóu Valais) trachis en auto mountagno dins li pelouso roucaiouso cauquiero. Flouris au desneva. Se recounèis majamen à si ligulo en tubo jauno daurado à rouginasso sus li bord. Pamens fau verifica que i'ague d'alo sus li pecou (courtet) di fueio, qu'isto uno meno proche, Taraxacum cucculatum, emé de long pecou sènso alo. Apoudèn que li bratèio soun banarudo amé de bord roso e que i'a pas o gaire d'agriero.
Usanço :Li pisso-chin soun de bònis ensalado champanello. Fan pissa e ajudon à la digestioun.
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >5
Ø (o loungour) enflourejado : 14 à 20 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 2100 à 2800 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Juliet à avoust
Liò : Pelouso roucaiouso
- Esboudèu
Estànci : Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Taraxacum mattmarkense Soest, 1959
Ambrouècha
Rubus saxatilis
Rosaceae
Nom en français : Ronce des rochers.
Descripcioun :L'ambrouècha, coume se dis dins l'Ubaio, es un róumi que trachis en mountagno entre li pèiro o li pelouso, souto li bos clar e dins li gaudre. Èi lou soulet róumi que fai de fru roujo ; li dardaioun soun pas bèn fort e li ramo que rebalon au sòu fan fin qu'à 60 cm de long. Li flour, pulèu pichoto, se duerbon pas gaire. I'a pas trop pèr s'engana.
Usanço :Sara peréu escricho dins quàuqui tèms.
Port : Aubret
Taio : 10 à 20 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rubus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos clar
- Roucas
- Gaudre
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Rubus saxatilis L., 1753